การจัดฟันเด็ก – Child Orthodontics

การจัดฟันเด็ก ควรเริ่มช่วงอายุเท่าไรดี?
โดยทั่วไปแล้ว มักจัดฟันในช่วงที่มีฟันแท้ขึ้นครบ คือ อายุประมาณ12-15 ปี อย่างไรก็ตาม การให้การรักษาทางทันตกรรมจัดฟันนั้นมีหลายช่วงอายุ ซึ่งต้องพิจารณาตามความผิดปกติและพัฒนาการของกะโหลกศีรษะและใบหน้าร่วมด้วย แต่หากมีความผิดปกติของความสัมพันธ์ของกระดูกขากรรไกรบน-ล่าง ก็ควรจะเริ่มการรักษาตั้งแต่อายุยังน้อยเพื่อป้องกันมิให้ปัญหาลุกลามต่อไป คุณพ่อคุณแม่สามารถนำเด็กๆ อายุต่ำว่า 10 ปี มาตรวจกับทันตแพทย์จัดฟันที่คลินิกเฉพาะทางด้านทันตกรรมจัดฟันสตูดิโอเดนทัล ขอนแก่น ได้เลย โดยไม่จำเป็นต้องรอจนถึงวัยรุ่น
ถ้าคุณหมอจัดฟันตรวจพบความผิดปกติที่ควรได้รับการแก้ไขตั้งแต่ยังเด็ก คุณหมอก็จะแนะนำให้ทำการรักษาได้เลย เพื่อป้องกันการลุกลามของปัญหาที่อาจจะเกิดมากขึ้นในอนาคต ซึ่งจะทำให้ต้องมีการรักษาที่ยุ่งยากซับซ้อน เช่น การรักษาด้วยการผ่าตัดกระดูกขากรรไกร
เลือกอ่านเฉพาะสิ่งที่คุณสนใจ
การจัดฟันเด็กตามช่วงอายุ
1
วัยเด็กเล็ก (ระยะฟันน้ำนม )
เป็นวัยที่ยังไม่สามารถให้ความร่วมมือได้ดี จึงยังไม่ควรจัดฟัน แต่ควรเฝ้าสังเกตการเปลี่ยนแปลงของการสบฟัน2
วัยเด็ก (ระยะชุดฟันผสม)
เป็นระยะที่ฟันหน้าและฟันกรามถาวรซี่แรกขึ้นเรียบร้อยแล้ว สามารถให้การรักษาทางทันตกรรมจัดฟันเพื่อแก้นิสัยหรือความผิดปกติที่เกิดจากขากรรไกร โดยเครื่องมือชักนำและปรับเปลี่ยนทิศทางการเจริญเติบโตของขากรรไกร เช่น การใช้ Invisalign Mandibular Advancement ช่วยในการแก้ไขปัญหาฟันบนที่ดูยื่น เนื่องมาจากการเจริญเติบโตที่น้อยผิดปกติของกระดูกขากรรไกรล่าง3
วัยรุ่น (ระยะฟันแท้)
เป็นระยะที่ฟันแท้ทุกซี่ยกเว้นฟันกรามซี่ที่ 3 หรือฟันคุด ขึ้นเรียบร้อยแล้ว เป็นระยะที่เหมาะสมในการจัดฟันเพื่อแก้ไขตำแหน่งฟันที่ผิดปกติ
เครื่องมือสำหรับจัดฟันเด็กมีกี่แบบ?
- การจัดฟันในเด็กมักมีจุดประสงค์เพื่อแก้ไขปัญหาการเรียงตัวของฟันหรือความผิดปกติของขากรรไกรตั้งแต่เนิ่นๆ โดยเครื่องมือจัดฟันสำหรับเด็กสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภทหลัก ตามวัตถุประสงค์และการใช้งาน ดังนี้:
- 1. เครื่องมือจัดฟันแบบถอดได้ (Removable Appliances)
เครื่องมือประเภทนี้ออกแบบมาเพื่อช่วยแก้ไขปัญหาเล็กๆ น้อยๆ หรือปรับการเจริญเติบโตของขากรรไกรในเด็กที่ยังมีฟันน้ำนมหรือฟันแท้บางส่วน ตัวอย่างเครื่องมือที่ใช้ เช่น เครื่องมือขยายขากรรไกร (Expander) เพื่อเพิ่มพื้นที่ในขากรรไกร หรือเครื่องมือกระตุ้นขากรรไกรล่าง (Functional Appliances)
เครื่องมือจัดฟันแบบถอดได้มีข้อดีคือ สามารถถอดเข้า-ออกได้ ทำให้สะดวกต่อการทำความสะอาด และเหมาะสำหรับการแก้ปัญหาในระยะเริ่มต้น อย่างไรก็ตาม เครื่องมือประเภทนี้ต้องพึ่งพาวินัยของเด็กในการใส่เครื่องมืออย่างสม่ำเสมอ มิฉะนั้นผลลัพธ์อาจไม่เป็นไปตามที่วางแผนไว้ - 2. เครื่องมือจัดฟันแบบติดแน่น (Fixed Appliances)
เครื่องมือจัดฟันแบบติดแน่นเหมาะสำหรับการแก้ไขปัญหาที่ซับซ้อนมากขึ้น เช่น ฟันซ้อนเก ฟันยื่น หรือการสบฟันผิดปกติ ตัวอย่างเครื่องมือได้แก่ Braces (โลหะหรือเซรามิก) และเครื่องมือขยายเพดานปาก (Palatal Expander)
ข้อดีของเครื่องมือแบบติดแน่นคือ มีประสิทธิภาพสูงในการแก้ไขปัญหาการเรียงตัวของฟัน และไม่ต้องกังวลว่าเด็กจะลืมใส่เครื่องมือ แต่ข้อเสียคือการดูแลรักษาความสะอาดเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เพราะการสะสมของคราบอาหารและคราบจุลินทรีย์อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อฟันผุและโรคเหงือกได้ - 3. เครื่องมือจัดฟันแบบใส (Clear Aligners for Kids)
เทคโนโลยีใหม่ที่ออกแบบมาสำหรับเด็กและวัยรุ่น เช่น Invisalign First ช่วยปรับการเรียงตัวของฟันอย่างอ่อนโยน โดยตัวเครื่องมือมีลักษณะโปร่งใสและสามารถถอดออกได้
ข้อดีของเครื่องมือแบบใสคือ โปร่งใสแทบมองไม่เห็น ช่วยเพิ่มความมั่นใจให้เด็กในระหว่างการรักษา และสามารถถอดออกได้ง่าย สะดวกต่อการกินอาหารและการทำความสะอาด แต่ข้อเสียคือเหมาะสำหรับปัญหาการเรียงตัวของฟันที่ไม่ซับซ้อนเท่านั้น และอาจต้องใช้วินัยของเด็กในการใส่เครื่องมือให้ครบตามเวลาที่กำหนด
ทำไมการเริ่มจัดฟันตั้งแต่ยังเด็ก
ถึงมีข้อดีมากกว่าจัดฟันตอนเป็นผู้ใหญ่?
- ฟันเคลื่อนที่ได้เร็ว : วัยเด็กเป็นวัยที่มีการเสริมสร้างและการละลายตัวของกระดูกที่รวดเร็วกว่าผู้ใหญ่ ทำให้ฟันสามารถเคลื่อนไปได้อย่างรวดเร็ว โดยไม่ต้องใช้แรงดึงฟันมากเท่ากับผู้ใหญ่
- แก้ไขปัญหาการสบฟันได้ง่ายกว่า : สามารถแก้ไขปัญหาที่รุนแรงได้ดีกว่าผู้ใหญ่ เช่น ฟันหน้ายื่นมาก ฟันล่างคร่อมฟันบน ซึ่งคุณหมอสามารถใช้ประโยชน์จากการเจริญเติบโตของเด็กในการแก้ไขความผิดปกติของกระดูกขากรรไกรร่วมด้วยได้
- มีสุขภาพช่องปากที่ดีกว่า : เมื่อแก้ไขการสบฟันที่ผิดปกติหรือฟันซ้อนเก ก็จะทำให้สามารถแปรงฟันได้ง่ายและสะอาดมากขึ้น ทำให้มีสุขภาพช่องปากที่ดียาวไปจนถึงวัยผู้ใหญ่
- มีรอยยิ้มที่มั่นใจในอนาคต : เป็นการสร้างความมั่นใจและเตรียมความพร้อมก่อนเริ่มต้นประสบการณ์ใหม่ ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของการเรียนหรือการทำกิจกรรมต่างๆ ที่โรงเรียน
- ไม่ถูกเพื่อนล้อเลียน : การจัดฟันสามารถช่วยลดการถูกเพื่อนล้อเลียนหรือบุลลี่จากเพื่อนที่โรงเรียน ทำให้เด็กสามารถเข้าสังคมได้ดีและมีความมั่นใจมากขึ้น
จัดฟันในฟันน้ำนม ทำได้หรือไม่?
- การจัดฟันในช่วงที่ยังมีฟันน้ำนม หรือที่เรียกว่า “การจัดฟันระยะที่หนึ่ง” (Interceptive Orthodontic Treatment) เป็นกระบวนการที่สามารถทำได้ในบางกรณี โดยเฉพาะเมื่อตรวจพบปัญหาการเรียงตัวของฟันหรือความผิดปกติของขากรรไกรในเด็กตั้งแต่อายุยังน้อย เช่น ฟันซ้อนเก ฟันยื่น หรือการสบฟันผิดปกติ การเริ่มต้นรักษาในช่วงนี้จะช่วยลดความซับซ้อนของปัญหาในอนาคตและส่งเสริมให้ฟันแท้ที่กำลังขึ้นเรียงตัวได้ดีขึ้น
- การจัดฟันในฟันน้ำนมมักใช้เครื่องมือจัดฟันแบบถอดได้หรือเครื่องมือเฉพาะทางที่ออกแบบมาเพื่อปรับการเจริญเติบโตของขากรรไกรและแก้ไขปัญหาเฉพาะจุด การรักษาในระยะนี้ไม่ได้มุ่งเน้นให้ฟันเรียงตัวสวยงามในทันที แต่เป็นการเตรียมพื้นที่ให้ฟันแท้ที่ขึ้นมาในอนาคตสามารถเรียงตัวได้อย่างเหมาะสมที่สุด
- หากคุณสงสัยว่าบุตรหลานของคุณควรเริ่มจัดฟันตั้งแต่อายุเท่าไร หรือมีความจำเป็นในการจัดฟันตั้งแต่ฟันน้ำนมหรือไม่ สามารถเข้ามาปรึกษาผู้เชี่ยวชาญได้ที่ คลินิกเฉพาะทางด้านทันตกรรมจัดฟันสตูดิโอเดนทัล ขอนแก่น เราพร้อมให้คำแนะนำและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม เพื่อให้ลูกน้อยของคุณมีสุขภาพช่องปากที่ดีในระยะยาวค่ะ
Invisalign กับการกระตุ้นการเจริญเติบโตของขากรรไกรล่าง (Mandibular Advancement)
- Invisalign Mandibular Advancement เป็นหนึ่งในนวัตกรรมการจัดฟันแบบใสที่ออกแบบมาเพื่อช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตของขากรรไกรล่างสำหรับวัยรุ่นที่อยู่ในช่วงการเจริญเติบโต โดยเฉพาะผู้ที่มีปัญหาขากรรไกรล่างเล็ก (Class II Malocclusion) ซึ่งส่งผลให้ฟันบนยื่นหรือสบฟันผิดปกติ Invisalign ได้พัฒนาฟังก์ชันพิเศษที่รวมการจัดฟันแบบใสเข้ากับอุปกรณ์กระตุ้นขากรรไกร (Precision Wings) เพื่อปรับตำแหน่งขากรรไกรล่างไปข้างหน้าอย่างมีประสิทธิภาพ
- การทำงานของ Invisalign Mandibular Advancement ใช้เทคโนโลยีที่เรียกว่า Precision Wings ซึ่งติดอยู่กับเครื่องมือจัดฟันแบบใส เพื่อกระตุ้นให้ขากรรไกรล่างเคลื่อนไปข้างหน้าในระหว่างการสบฟัน ฟังก์ชันนี้ไม่เพียงช่วยปรับตำแหน่งขากรรไกรล่าง แต่ยังช่วยจัดเรียงฟันในเวลาเดียวกัน ทำให้ได้ผลลัพธ์ที่ทั้งปรับโครงสร้างและเรียงตัวฟันอย่างสมดุล
- ข้อดีของ Invisalign Mandibular Advancement
โปร่งใสและมองไม่เห็น: ช่วยเพิ่มความมั่นใจในระหว่างการรักษา
สะดวกสบาย: ไม่มีเหล็กหรือวัสดุแข็งที่อาจทำให้ระคายเคืองในช่องปาก
ออกแบบเฉพาะบุคคล: ใช้เทคโนโลยี 3 มิติเพื่อสร้างเครื่องมือที่เหมาะสมกับฟันและขากรรไกรของแต่ละคน
ประสิทธิภาพสูง: ปรับตำแหน่งขากรรไกรล่างและฟันในเวลาเดียวกัน ลดระยะเวลาการรักษา - เหมาะกับใคร? Invisalign Mandibular Advancement เหมาะสำหรับวัยรุ่นที่มีอายุ 10–15 ปี ซึ่งอยู่ในช่วงการเจริญเติบโต และมีปัญหาขากรรไกรล่างเล็กหรือฟันบนยื่น